- διαβροχή
- Φαινόμενο που εμφανίζεται κατά την επαφή ενός υγρού με ένα στερεό ή άλλο υγρό σώμα. Στη δ. οφείλεται, για παράδειγμα, η δημιουργία μηνίσκου στην επιφάνεια υγρού μέσα σε τριχοειδή σωλήνα, το σχήμα που αποκτά μια σταγόνα πάνω στην επιφάνεια ενός στερεού σώματος και το σχήμα μιας φυσαλίδας πάνω στην επιφάνεια ενός στερεού σώματος που είναι βυθισμένο μέσα σε ένα υγρό. Η δ. οφείλεται στην αλληλεπίδραση των μορίων στη ζώνη επαφής των τριών φάσεων (αν θεωρήσουμε σταγόνες υγρού πάνω σε μεταλλική επιφάνεια, τότε υπάρχει μια διαχωριστική επιφάνεια μεταξύ υγρού-στερεού και αέρα), αλλά μπορεί να οφείλεται και στον σχηματισμό χημικής ένωσης (όπως συμβαίνει, για παράδειγμα, κατά την επαφή λιωμένου μετάλλου με στερεό) καθώς και στις διαδικασίες στο επιφανειακό στρώμα του σώματος που διαβρέχεται. Μέτρο της δ. είναι η λεγόμενη γωνία συνεπαφής φ ανάμεσα στη διαβρεχόμενη επιφάνεια και στο επίπεδο που εφάπτεται στην επιφάνεια του υγρού στο όριο με το στερεό σώμα. Για τη γωνία αυτή ισχύει η σχέση:
cοsφ = ,
όπου στ η επιφανειακή τάση του στερεού σώματος, στυ η τάση ανάμεσα στις φάσεις στο όριο στερεό-υγρό και συ η επιφανειακή τάση του υγρού. Η γωνία συνεπαφής εξαρτάται από τη σχέση των δυνάμεων συνάφειας ανάμεσα στα μόρια ή άτομα του διαβρεχόμενου σώματος και στα μόρια του υγρού (συνοχή). Ανάλογα με την τιμή της κρίνεται η υδροφιλία ή υδροφοβία μιας επιφάνειας ως προς διάφορα υγρά. Για παράδειγμα αν 0<φ<90° τότε στην επιφάνεια του λυοφίλου σώματος συντελείται μερική δ. ή πλήρης δ. αν φ → 0, ενώ αν φ > 90° δεν παρατηρείται δ. στην επιφάνεια του λυοφόβου σώματος. Η δ. παίζει σπουδαίο ρόλο στη φύση και στην τεχνολογία και παρατηρείται, για παράδειγμα, στη βαφή και πλύση υφασμάτων, στην επικάλυψη επιφανειών με λαδομπογιές, στη συγκόλληση με κόλλα ή λιωμένο μέταλλο, στην επεξεργασία των φωτογραφικών υλικών, στη μετακίνηση των υπογείων υδάτων, στην υγρασία του εδάφους κ.α. Αποτελεσματικοί ρυθμιστές της δ. είναι επιφανειακά ενεργές ουσίες που μπορούν να βελτιώσουν ή να επιδεινώσουν τη δ.
* * *η (AM διαβροχή)διάβρεξη, μούσκεμα.
Dictionary of Greek. 2013.